Zawierając umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia musisz pamiętać, że jako świadczeniodawca (np. lekarz, pielęgniarka) podlegasz pewnym istotnym ograniczeniom, wynikającym wprost z ustawy o świadczeniach o opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Na podstawie art. 132 ust. 3 ustawy, nie może bowiem zostać zawarta umowa ze świadczeniodawcą, który świadczy usługi medyczne na rzecz podmiotu, który ma zawartą umowę z NFZ.

Przykładowo, jeżeli lekarz w ramach swojej indywidualnej praktyki lekarskiej chce zawrzeć z NFZ o udzielanie ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych, nie może równocześnie świadczyć usług medycznych na rzecz szpitala, który ma z Funduszem zawartą umowę.

Zakaz dotyczy różnych form świadczenia usług, gdyż ustawa mówi jedynie o świadczeniu usług medycznych na podstawie umowy. Ograniczenie może więc dotyczyć umowy o pracę, umowy o świadczenie usług medycznych (do której stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia), umowy o dzieło czy nawet świadczenia usług jako wolontariusz.

Jeżeli NFZ poweźmie informacje o świadczeniu takich usług, będzie uprawniony do rozwiązania umowy z tym świadczeniodawcą (lekarzem, pielęgniarką) bez wypowiedzenia, na podstawie § 36 ust 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Jeżeli w umowie znajdzie się odpowiedni zapis, wtedy rozwiązanie umowy musi zostać poprzedzone 14 dniowym (lub dłuższym – zależy od zapisów konkretnej umowy) wezwaniem do usunięcia naruszenia, czyli de facto do rozwiązania tej umowy, którą lekarz (pielęgniarka) ma zawartą z podmiotem trzecim.

Czy można ominąć powyższe ograniczenie?

Można. Wykładnia przepisu prowadzi do wniosku, że zakaz dotyczy głównie indywidualnej praktyki prowadzonej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. W takim przypadku umowa jest zawierana we własnym imieniu przez lekarza czy pielęgniarkę.

Jeżeli natomiast umowa zostanie zawarta np. ze spółką jawną, partnerską lub z ograniczoną odpowiedzialnością, w której lekarz czy pielęgniarka są wspólnikami (partnerami), wówczas ustawowy zakaz nie będzie obowiązywał. Umowa jest bowiem formalnie i faktycznie zawierana w imieniu innego podmiotu (spółki), a nie konkretnej osoby.

Dla skorzystania z wyżej opisanej opcji konieczne będzie zatem założenie nowej spółki lub przekształcenie już zarejestrowanej działalności gospodarczej w spółkę handlową na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych. W niektórych przypadkach korzystniejsze (aczkolwiek bardziej złożone pod względem procedury prawnej) może okazać się przekształcenie prowadzonej działalności gospodarczej.

Nie będzie wtedy wymagane z reguły zawieranie nowych umów (np. najmu lokalu), gdyż podmiot powstały na skutek przekształcenia z mocy prawa wstąpi w prawa i obowiązki poprzednika. Czy lepiej zawrzeć nową spółkę czy przekształcić działalność gospodarczą w spółkę  zależy od konkretnych i indywidualnych okoliczności.

Co bardzo ważne, nie wystarczy zawarcie umowy spółki cywilnej. Spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem, lecz jedynie umową zawieraną przez osoby fizyczne.