Kiedy potrzebujesz pomocy lekarskiej, z pewnością nie zastanawiasz się nad tym, czy lekarz może odmówić leczenia. Jest to jednak bardzo ważne zagadnienie, które należy omówić, aby rozwiać wszelkie wątpliwości w tej kwestii. Jak zatem wygląda to w rzeczywistości? Zobaczmy.
Czy lekarz ma prawo odmówić leczenia?
Zastanawiasz się, czy lekarz może odmówić leczenia? Otóż może i nie może. Ustawy i KEL (Kodeks Etyki Lekarskiej) rozróżniają dwie sytuacje:
- niepodjęcie leczenia;
- zaprzestanie leczenia.
Zasadą jest to, że lekarz może zarówno odmówić leczenia pacjenta, jak i odstąpić od już podjętych czynności. Jednak nie zawsze. Lekarz nie może zaniechać pomocy lekarskiej gdy:
„zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki”
Jest to kryterium nieostre i osią niejednego konfliktu sądowego może być ocena czy odstąpienie od leczenia nie spowodowało niebezpieczeństwa utraty życia lub zdrowia przez pacjenta. W potencjalnym sporze byłoby to pole do popisu dla biegłych.
Kiedy lekarz może odmówić leczenia?
KEL dodatkowo uzależnia odmowę leczenia (zaniechania leczenia) od wystąpienia szczególnie ważnych powodów. Także jest to kryterium wysoce nieprecyzyjne.
W przypadku odstąpienia od leczenia (ale już nie jego niepodjęcia) lekarz powinien wskazać pacjentowi, gdzie ten może uzyskać pomoc lekarską, której mu tenże lekarz odmawia.
Jest to obowiązek podobny do tego, który został uchylony w wyniku zeszłorocznego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego klauzuli sumienia (w tamtym stanie prawnym lekarz był zobowiązany wskazać pacjentowi miejsce, gdzie może uzyskać pomoc medyczną niezgodną z sumieniem tego lekarza, co TK uznał za niezgodne z Konstytucją).
Odmowa leczenia przez lekarza
Odstąpienie od leczenia powinno zostać odnotowane w dokumentacji medycznej. Niepodjęcie leczenia nie musi zostać odnotowywane, gdyż w takim przypadku założenie dokumentacji medycznej sprowadzałoby się wyłącznie do wpisania w niej odmowy podjęcia czynności medycznych.
Dodatkowo, jeżeli lekarz wykonuje swój zawód na podstawie stosunku pracy (lub np. służby wojskowej) może nie podjąć lub odstąpić od leczenia, jeżeli jest to uzasadnione ważnymi powodami, ale dopiero po uzyskaniu zgody przełożonego, czyli np. ordynatora czy kierownika szpitala. Znaczy to, że lekarz na kontrakcie nie musi uzyskiwać takiej zgody.
Podsumowanie
Odmowa leczenia przez lekarza to nie jedyne zagadnienie, które porusza blog o prawie medycznym. Znajdziesz tu również niezbędne informacje na temat przymusowego leczenia psychiatrycznego. Dowiesz się także, jak złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie. Zapraszamy!
{ 2 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Dotąd niepodjęcie lub zaprzestanie leczenia wynikało z przyczyn medycznych. Obecnie, wskutek pojawienia się klauzuli sumienia, można nie leczyć z dowolnej przyczyny (np. światopogląd). Pomijając nieludzki aspekt takiej dowolnej, a nie osadzonej w przyczynach medycznych, odmowy, chciałbym wskazać, że leczenie nie obejmuje wszystkich świadczeń zdrowotnych.
Ma Pan rację. Nie każde leczenie jest świadczeniem zdrowotnym. Zależy od przyjętej definicji. Jeżeli przyjmiemy za encyklopedyczną definicją, że leczeniem jest przywracanie zdrowia, to diagnostyka nie będzie się mieściła w ramach leczenia. A zatem przyjmując taki punkt widzenia można jej odmówić bez podania przyczyny.
Chociaż z drugiej strony, w art. 7 KEL jest napisane, że lekarz musi wskazać inne miejsce uzyskania „pomocy lekarskiej”. Czyli kolejny zwrot owiany nimbem tajemniczości:) Nie ma to jak spójność pojęciowa.