Postępowanie o ubezwłasnowolnienie (sprawa o ubezwłasnowolnienie) toczy się przed sądem okręgowym i jest to sformalizowany oraz rygorystyczny proces zmierzający do przejęcia części obowiązków osoby ubezwłasnowolnionej przez opiekuna (w przypadku ubezwłasnowolnienia całkowitego) albo kuratora (w przypadku ubezwłasnowolnienia częściowego). Już obowiązujące w starożytnym Rzymie „Prawo XXII tablic” stanowiło, że „jeśli ktoś jest szalony, lecz nie ma opiekuna, […]